โครงการชีววิถีเพื่อการพัฒนาอย่างยั่งยืน เป็นโครงการที่สนับสนุนการใช้จุลินทรีย์ที่มีประสิทธิภาพ หรือ EM ในกิจกรรมที่เกี่ยวข้องกับการดำเนินชีวิตประจำวันของแต่ละครอบครัว ใน ๔ กิจกรรมหลักๆ คือ
- ก. ด้านการเพาะปลูกพืช
- ข. ด้านเลี้ยงสัตว์ (ปศุสัตว์)
- ค. ด้านประมง
- ง. ด้านสิ่งแวดล้อม
ก.ด้านการเพาะปลูกพืช
ไร่นาป่าผสม
บ้านแม่ทำ สีทา
มีการเพาะปลูกพืชในรูปแบบที่แตกต่างกันใน ๓ ลักษณะ ได้แก่
ปาล์มน้ำมัน พืชทำรายได้หลักของไร่นาป่าผสมบ้านแม่ทำ สีทา
๑. พืชไม้ยืนต้นที่ปลูกในลักษณะของพืชสวน
ได้แก่ สวนปาล์ม และไผ่ตงลืมแล้ง เป็นพืชที่ทำรายได้หลักให้กับครอบครัว
ป่า ๓ อย่าง ประโยชน์ ๔ อย่าง ปลูกในระบบกสิกรรมธรรมชาติ
๒. พืชที่ปลูกในลักษณะ
ป่า ๓ อย่าง ประโยชน์ ๔ อย่าง ประกอบด้วยพืชพันธุ์หลากหลาย โดยปลูกในลักษณะของป่า
หรือรูปแบบของกสิกรรมธรรมชาติ
ซึ่งมีพืชหลายชนิดที่ให้ผลผลิตที่สามารถจำหน่ายเป็นรายได้ของกิจการได้ เช่น สะตอ, มะนาว,
ส้มโอ, พริกไทย, กระชาย เป็นต้น
พืชหมุนเวียนปลูกรวมกันมากกว่า ๑ ชนิด
๓. พืชหมุนเวียน
ได้แก่ ฟักทอง, ฟักเขียว , กระเจี๊ยบเขียว
และข้าวโพดเทียนน้ำผึ้ง
โดยลักษณะการปลูกพืชหมุนเวียนจะเป็นการปลูกแบบ
รอน้ำฝน หรือไม่ได้รดน้ำ และปลูกรวมในบริเวณเดียวกัน ไม่แยกชนิด
สำหรับลักษณะการใช้จุลินทรีย์ที่มีประสิทธิภาพในการเพาะปลูกพืชของไร่นาป่าผสม
บ้านแม่ทำ สีทา ในส่วนที่เป็นพืชสวน จะใช้วิธีผสมน้ำฉีดพ่นลำต้น และพ่นลงดิน
จะปฏิบัติ ๑ หรือ ๒ เดือนต่อครั้ง
ส่วนบริเวณที่เป็น ป่า ๓ อย่าง ประโยชน์ ๔ อย่าง
จะใช้วิธีฉีดพ่นเข้าทรงพุ่มต้น หรือผสมน้ำรดโคนต้น
ส่วนพืชหมุนเวียนจะทำการฉีดพ่นจุลินทรีย์ที่มีประสิทธิภาพ และสารไล่แมลง ๒
สัปดาห์ต่อครั้ง
ที่ผ่านมาไร่นาป่าผสมบ้านแม่ทำ สีทา ไม่ได้ทำแปลงปลูกผักตลาด (เช่น คะน้า,
ผักกาดขาว, ผักกวางตุ้ง) ด้วยเหตุผล ๒ ประการ
๑.
สมาชิกในครอบครับไม่ชอบ
นิยมผักพื้นบ้านมากกว่า
๒.
ขาดน้ำในช่วงหน้าแล้ง
ข.ด้านการเลี้ยงสัตว์
การเลี้ยงไก่แจ้ที่ไร่นาผสม บ้านแม่ทำ
สีทา
การเลี้ยงสัตว์ที่สวนกสิกรรมธรรมชาติ
ไร่นาป่าผสม บ้านแม่ทำ สีทา จะมีการเลียงสัตว์ที่เป็นสัตว์เศรษฐกิจเพียงชนิดเดียว
คือไก่ โดยแยกเป็น ๒ ประเภท คือไก่แจ้ และไก่พันธุ์ไข่ไว้สำหรับบริโภค และจำหน่าย
การเลี้ยงไก่พันธุ์ไขที่ไร่นาป่าผสม
บ้านแม่ทำ สีทา
สำหรับการใช้จุลินทรีย์ที่มีประสิทธิภาพ
กับการเลี้ยงสัตว์ของไร่นาป่าผสม บ้านแม่ทำ สีทา จะใช้ใน ๒ ลักษณะคือ ผสมน้ำ
และใช้ลาดพื้นคอกสัตว์
ค.ด้านการประมง
บ่อปลาขนาดเล็ก บริเวณหลังบ้าน
ที่สวนกสิกรรมธรรมชาติ
ไร่นาป่าผสม จะมีบ่อปลาขนาดเล็กปูด้วยพลาสติกจำนวน ๓ บ่อ เป็นบ่อปลาดุก
จำนวน ๒ บ่อ และเลี่ยงปลาช่อน และปลาอื่นๆ
ที่จับได้จากแหล่งน้ำใกล้บ้านอีกจำนวน ๑ บ่อ นอกจากนี้ยังมีกระชังบกสำหรับเลี้ยงกบอีกหนึ่งชุด
โดยปลาจะเลี้ยงไว้บริโภคเป็นหลัก ส่วนกบจะเลี้ยงไว้บริโภคในครัวเรือน และจำหน่าย นอกจากนี้ยังใช้ทำอาหารสำหรับเลี้ยงผู้ที่เข้ามาเรียนรู้ที่สวนกสิกรรมธรรมชาติ
ไร่นาป่าผสม บ้านแม่ทำ สีทา อีกด้วย
กิจกรรมหาอยู่หากินของผู้เข้าร่วมอบรมที่ไร่นาป่าผสมบ้านแม่ทำ สีทา
ผัดฉ่าปลาดุก เพียงพอสำหรับเลี้ยงผู้เข้าร่วมอบรมกว่า ๔๐ คน
สำหรับการใช้จุลินทรีย์ที่มีประสิทธิภาพกับการประมงของไร่นาป่าผสม
บ้านแม่ทำ สีทา จะใช้ในการบำบัดน้ำเสีย และลดกลิ่น ซึ่งทำให้เนื้อปลาและกบ
ไม่มีกลิ่นสาบ
กระชังบกสำหรับเลี้ยงกบ
ง.ด้านสิ่งแวดล้อม
ไร่นาป่าผสมบ้านแม่ทำ สีทา
จะมีการใช้จุลินทรีย์ที่มีประสิทธิภาพกับสภาพแวดล้อมภายในบ้านจนเป็นปรกตินิสัย เช่นใช้ลาดพื้นดินบริเวณนอกชาน,
ใช้ในการล้างห้องน้ำ หรือผสมน้ำลาดพื้นใต้ถุนบ้านเพื่อกำจัดฝุ่น,
ใช้เป็นสารเร่งการย่อยสลายปุ๋ยหมักเศษอาหาร เป็นต้น