สารบัญบทความ ชีววิถีเพื่อการพัฒนาอย่างยั่งยืน ปี 2

  

Advertise with Anonymous Ads

ชื่อเรื่องบทความ


เข้าสู่ชีววิถีเพื่อการพัฒนาอย่างยั่งยืน ปี 2


บทนำ::ชีววิถึเพื่อการพัฒนาอย่างยั่งยืน ปี 2


บทที่ 1 กิจกรรมชีววิถี

ก. ด้านการเพาะปลูกพืช

การปฎิบัติงานเกี่ยวกับการใช้จุลินทรีย์ ที่มีประสิทธิ์ภาพกับพืชที่ปลูก

ข. ด้านการเลี้ยงสัตว์

ค. ด้านประมง

ง. ด้านสิ่งแวดล้อม

จ. ความเหมาะสม สถานที่ ภูมิทัศน์


บทที่ ๒ เป็นแบบอย่าง มีผลผลิต สามารถพึ่งตนเองได้

บทที่ ๓ มีการนำหรือคิดค้นนวัตกรรม ภูมิปัญญามาใช้

บทที่ ๔ การเผยแพร่ สร้างเครือข่าย ขยายสู่ชุมชน

บทที่ ๔ การเผยแพร่ สร้างเครือข่าย ขยายสู่ชุมชน

  

Advertise with Anonymous Ads

-ทำบล็อก biological-way-in-my-life.blogsport.com

รูป ๔-๑ ทำเว็บบล็อกเสนอข้อมูลการเข้าร่วมโครงการชีววิถีฯ

ในช่วงรอบปีที่ผ่านมา ผู้จัดทำ ได้จัดทำเว็บไซต์โดยใช้พื้นที่ฟรี นำเสนอข้อมูลการเข้าร่วมโครงการชีววิถีเพื่อการพัฒนาอย่างยังยืนของสวนกสิกรรมธรรมชาติ ไร่นาป่าผสม บ้านแม่ทำ สีทา ในชื่อ “ชีววิถีกับชีวิต” (biological-way-in-my-life.blogsport.com) โดยนำเนื้อหาในเอกสารนำเสนอเกี่ยวกับโครงการชีววิถีเพื่อการพัฒนาอย่างยั่งยืนดังกล่าว ไปโพสต์ใส่ไว้ในเว็บไซต์ดังกล่าว โดยมีคนเข้าดูข่าวสารแล้วไม่น้อยกว่า ๕๐๐ ครั้ง

-เป็นวิทยากรในโครงการชีววิถีเพื่อการพัฒนาอย่างยั่งยืน

รูป ๔-๒ ปฏิบัติการทำบ่อเลี้ยงปลาบ้านพุกร่าง

ในรอบปีที่ผ่านมา ผู้จัดทำได้มีโอกาสเป็นวิทยากรของโครงการชีววิถึเพื่อการพัฒนาอย่างยั่งยืน ตามแนวปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงใน ๓ หมู่บ้านได้แก่ หมู่บ้านหนองขาม ต. หนองขาม อ.หนองหญ้าไซ จ. สุพรรณบุรี ระหว่างวันที่ ๑๙-๒๐ มิถุนายน, หมู่บ้านพุกร่าง ต.หนองมะค่าโมง อ.ด่านช้าง จ. สุพรรณบุรี ระหว่างวันที่ ๒๖-๒๗ มิถุนายน และหมู่บ้านโคกโฮ่ ต.หนองกระทุ่ม อ.เดิมบางนางบวช จ. สุพรรณบุรี ระหว่างวันที่ ๓-๔ กรกฎาคม ตามลำดับ

รูป ๔-๓ อบรมการใช้จุลินทรีย์ที่มีประสิทธิภาพที่บ้านพุกร่าง

บทที่ ๓ มีการนำหรือคิดค้นนวัตกรรม ภูมิปัญญามาใช้

  

Advertise with Anonymous Ads

-ระบบเติมจุลินทรีย์ไปกับน้ำ

รูป ๓-๑ ระบบเติมจุลินทรีย์และปุ๋ยไปกับน้ำ

แต่เดิมการฉีดพ่นจุลินทรีย์ในพื้นที่ทำการเกษตรของสวนกสิกรรมธรรมชาติ ไร่นาป่าผสม บ้านแม่ทำ สีทา จะใช้วีธีใส่ถังเป้สะพายฉีดพ่น สำหรับปีนี้ทางสวนกสิกรรมธรรมชาติ ไร่นาป่าผสม บ้านแม่ทำ สีทาได้ทำการปรับระบบสูบน้ำใหม่ จึงได้ทำการติดตั้งอุปกรณ์ให้ปุ๋ยไปกับน้ำเพิ่มเติม สำหรับเติมจุลินทรีย์ หรือปุ๋ยไปกับน้ำที่รดต้นไม้ ระบบยังไม่สมบูรณ์ โดยจะทำการติดตั้งมิเตอร์น้ำเพิ่ม เพื่อให้ใช้ตรวจสอบปริมาณจุลินทรีย์หรือปุ๋ยที่ไหลไปกับน้ำ

บทที่ ๒ เป็นแบบอย่าง มีผลผลิต สามารถพึ่งตนเองได้

  

Advertise with Anonymous Ads

-ใช้ไฟฟ้าจากโซลาร์เซลล์

รูป ๒-๑ ใช้ไฟฟ้าจากแผงโซลาร์เซลล์

ที่สวนกสิกรรมธรรมชาติ ไร่นาป่าผสม บ้านแม่ทำ สีทา ไม่ได้ใช้ไฟฟ้าจากระบบมากว่า ๓ ปีแล้ว แต่ใช้ไฟฟ้าจากแผงโซลาร์เซลล์ในกิจกรรมต่างๆ ไม่ว่าจะเป็นการสูบน้ำทางการเกษตร, สูบน้ำใช้, ให้แสงสว่างยามค่ำคืน, ดูทีวี รวมถึงเครื่องคอมพิวเตอร์ด้วย ปัจจุบันปริมาณไฟฟ้าที่ได้ถือว่าเพียงพอสำหรับการใช้งานเท่าที่จำเป็น ในอนาคตจะเพิ่มจำนวนแผงโซลาร์เซลล์มีสามารถใช้ไฟฟ้าได้มากขึ้น และมีความมั่นคงมากยิ่งขึ้น ดูเพิ่มเติมที่ "ชีวิต 12 โวลต์"

-ระบบสูบน้ำด้วยโซลาร์เซลล์

รูป ๒-๒ ปั้มน้ำพลังงานไฟฟ้าจากโซลาร์เซลล์

ที่สวนกสิกรรมธรรมชาติ ไร่นาป่าผสม บ้านแม่ทำ สีทา ได้จัดทำระบบสูบน้ำใช้และน้ำสำหรับการเกษตร เป็นการดัดแปลงปั้มชักขนาดท่อ ๑ นิ้วโดยใช้มอเตอร์รถจักรยานไฟฟ้าขนาด ๓๖๐ วัตต์ ใช้ไฟฟ้ากระแสตรง ๒๔ โวลต์ มอเตอร์สั่งซื้อทางอินเตอร์เน็ตราคาประมาณ ๒,๕๐๐ บาท ใช้สูบน้ำจากเขื่อนห้วยท่าเดื่อ ๒ มาใช้ในสวน และสูบน้ำมาพักที่โอ่งพักเพื่อให้เป็นน้ำใช้ภายในบ้าน ดูเพิ่มเติมที่นี่

-การทำปุ๋ยหมักกอง

รูป ๒-๓ กล่องหมักปุ๋ยหมักกองจากเศษอาหารในครัวเรือน

ที่สวนกสิกรรมธรรมชาติ ไร่นาป่าผสม บ้านแม่ทำ สีทา จะเน้นการทำปุ๋ยหมัก ทั้งแบบหมักกอง, โบกะฉิ และน้ำหมักชีวภาพ ซึ่งในการทำปุ๋ยหมักกอง จะใช้จุลินทรีย์ที่มีประสิทธิภาพในการช่วยย่อยสลายกองปุ๋ยหมัก โดยจะนำน้ำจุลินทรีย์ที่มีประสิทธิภาพที่ขยายเชื้อมาลาดกองปุ๋ยเป็นระยะๆ จนกว่าปุ๋ยหมักจะใช้การได้

-การทำอีเอ็มขยาย ปู่ พ่อ ลูก

ป ๒-๔ ถังอีเอ็มขยายลูกในระบบขยายเชื้อ ปู่ พ่อ ลูก

ที่สวนกสิกรรมธรรมชาติ ไร่นาป่าผสม บ้านแม่ทำ สีทา ได้จัดทำการขยายเชื้อจุลินทรีย์ที่มีประสิทธิภาพ ให้เพียงพอต่อการใช้งาน โดยใช้ระบบการขยายเชื้อแบบปู่ พ่อ ลูก โดยใช้ถังหมักจำนวน ๕ ถัง โดยถังที่ ๑ เป็นถังปู่ ถังที่ ๒ เป็นถังพ่อ ถังที่ ๓, ๔ และ ๕ เป็นถังลูก การขยายเชื่อจะเริ่มจากนำจุลินทรีย์ที่มีประสิทธิภาพ 1 ลิตร มาขยายเชื้อในถัง ปู่ แล้วนำเชื้อที่ขยายจากถังปู่มา ๑ ลิตร ขยายเป็นถังพ่อ จากนั้นทำเชื้อที่ขยายจากถังพ่อมาขยายเป็นถังลูกทีละถัง แล้วนำจุลินทรีย์ที่ได้จากการขยายเชื้อถังลูกไปใช้เริ่มจากถังลูกถังที่ ๑ พอหมดถัง ก็จะนำเชื้อจากถังพ่อมาขยายต่อในถังลูกใบที่ ๑ แล้วใช้เชื้อที่ขยายจากถังที่ ๒ แทนจนหมด ทำซ้ำๆ ลักษณะเดียวกันนี้เป็นวัฏจักร จะทำให้ได้จุลินทร๊ย์ที่มีประสิทธิภาพที่เพียงสำหรับการใช้ประโยชน์ภายในกิจการ

-พัฒนาโปรแกรมบัญชีครัวเรือนไว้ใช้เอง

รูป ๒-๔ ปรแกรมบัญชีครัวเรือนที่จัดทำขึ้นใช้บันทึกรายการรับ-จ่ายของครัวเรือน

ที่สวนกสิกรรมธรรมชาติ ไร่นาป่าผสมบ้านแม่ทำ สีทา จะทำบัญชีครัวเรือนเป็นประจำโดยใช้แบบฟอร์มบัญชีที่กรมตรวจบัญชีสหกรณ์นำมาเผยแพร่ ช่วงแรกๆ จะทำบนกระดาษทำการ ต่อมาจึงได้พัฒนาเป็นแอปพลิเคชันที่ทำงานบนโปรแกรม Calc ของโปรแกรมชุดสำนักงาน LibreOffice ซึ่งเป็นโปรแกรมชุดสำนักงานที่แจกจ่ายให้ใช้งานได้ฟรีโดยไม่ต้องเสียค่าสิทธิ์การใช้งาน โดยใช้ภาษาโปรแกรมที่มีชื่อว่า Star Basic ในการพัฒนาแอปพลิเคชันดังกล่าว

แม้โปรแกรมบัญชีครัวเรือนที่จัดทำจะยังไม่สมบูรณ์ คือยังทำงานได้ไม่ครบทุกฟังก์ชัน แต่ก็สามารถใช้บันทึกรายการบัญชีและข้อมูลต่างๆ ได้ตามที่ต้องการใช้งาน

จ. ความเหมาะสม สถานที่ ภูมิทัศน์::กิจกรรมชีววิถี

  

Advertise with Anonymous Ads

         แต่เดิมทางสวนกสิกรรมธรรมชาติ ไร่นาป่าผสม บ้านแม่ทำ สีทา จะทำน้ำหมักชีวภาพใส่ถังพลาสติกปิดฝาตั้งไว้กระจายอยู่รอบบ้าน ในปีนี้จึงได้จัดทำซุ้มขึ้น และได้นำถังหมักสารจุลินทรีย์ชีวภาพที่กระจัดกระจายอยู่ มารวมไว้ด้วยกัน ทำให้สะดวกในการปฏิบัติงาน และสะดวกในการติดตั้งป้ายคำแนะนำต่างๆ

รูป ๑-๒๐ เดิมถังหมักสารจุลินทรีย์ชีวภาพจากวางอยู่รอบบ้าน

รูป ๑-๒๑ ซุ้มรวมน้ำหมักชีภาพ

ง. ด้านสิ่งแวดล้อม::กิจกรรมชีววิถี

  

Advertise with Anonymous Ads

รูป ๑-๑๗ ถังอีเอ็มขยายในห้องน้ำ

 ที่บ้านแม่ทำ สีทามีการใช้จุลินทรีย์ที่มีประสิทธิภาพกับสิ่งแวดล้อมรอบบ้านมาตั้งแต่ช่วงที่ยังไม่ทำไร่นาป่าผสม ปัจจุบันนอกจากจะมีการขยายเชื้อจุลินทรีย์ที่มีประสิทธิภาพด้วยน้ำและกากน้ำตาลตามปรกติแล้ว ยังมีคงการทำการขยายเชื้อจุลินทรีย์ที่มีประสิทธิภาพด้วยน้ำซาวข้าวผสมกากน้ำตาลอยู่ และใช้จุลินทรีย์ที่มีประสิทธิภาพที่ขยายเชื้อในจุดสำคัญๆ เช่น ใช้ลาดนอกชานแถบครัวก่อนและหลังล้างจาน, ใช้ผสมน้ำถูพื้น, ใช้ลาดทำความสะอาดห้องน้ำ หรือใช้บำบัดน้ำใช้ที่สูบมาจากเขื่อนมาพักไว้ก่อนนำไปใช้ เป็นต้น

รูป ๑-๑๘ ถังอีเอ็มขยายน้ำซาวข้าวในครัว

รูป ๑-๑๙ ใช้บำบัดน้ำในโอ่งพักน้ำก่อนนำไปใช้

ค. ด้านประมง::กิจกรรมชีววิถี

  

Advertise with Anonymous Ads

รูป ๑-๑๖ กบในบ่อปลาดุก

 ที่สวนกสิกรรมธรรมชาติ ไร่นาป่าผสม บ้านแม่ทำ สีทา มีการเลี้ยงปลาดุก และกบในบ่อเดียวกัน จำนวน ๓ บ่อ โดยเป็นการเลี้ยงไว้บริโภคในครัวเรือน และจำหน่ายเป็นรายได้ แต่จะเน้นการบริโภคในครัวเรือนเป็นหลัก เนื่องจากพื้นที่ของส่วนกสิกรรมธรรมชาติ ไร่น่าป่าผสม บ้านแม่ทำ สีทาอยู่ห่างไกลตลาด

ในการบำบัดน้ำสำหรับการบ่อเลี้ยงปลาดุกและกบ จะใช้วิธีเติมจุลินทรีย์ที่มีประสิทธืภาพที่ขยายเชื้อประมาณ ๑๐ ลิตรใส่บ่อปลาทุกๆ สัปดาห์ ซึ่งนอกจากจะช่วยให้น้ำไม่มีกลิ่นเหม็น และยังช่วยให้เนื้อปลาไม่มีกลิ่นสาปด้วย

ปลาดุกที่เลี้ยงในบ่อปูพลาสติก จะจับค่อนข้างยาก เนื่องจากต้องระวังผ้าพลาสติกขาด วิธีหนึ่งที่สวนกสิกรรมธรรมชาติ ไร่นาป่าผสม บ้านแม่ทำ สีทาใช้จับปลาดุกมาปริโภค คือใส่อาหารปลาดุกไว้บนถาดพลาสติก และวางไว้บนแผ่นโฟม ปลาดุกจะขึ้นมากินจนอิ่มแล้วไม่ยอมลงน้ำ โดยจะนอนอยู่บนถาดวันละตัวหรือสองตัว ซึ่งเพียงพอสำหรับการบริโภคในครัวเรือน

รูป ๑-๑๖ ปลาดุกบนถาดพลาสติก

ข. ด้านการเลี้ยงสัตว์::กิจกรรมชีววิถี

  

Advertise with Anonymous Ads

รูป ๑-๑๓ ไก่แจ้รวมตัวกันกินอาหารในตอนเย็น

ที่สวนกสิกรรมธรรมชาติ ไร่นาป่าผสม บ้านแม่ทำ สีทา มีการเลี้ยงสัตว์เพียงชนืดเดียว คือไก่พื้นเมือง หรือไก่แจ้ สำหรับไว้บริโภคในครัวเรือน และจำหน่ายเป็นรายได้ เป็นการเลี้ยงแบบเปิด โดยฝึกให้เข้านอนในเล้าช่วงเวลากลางคืน

รูป ๑-๑๔ ไก่แจ้รวมกันนอนในเล้าเวลากลางคืน

สำหรับการใช้จุลินทรีย์ที่มีประสิทธิภาพในการเลี้ยงไก่พื้นเมืองดังกล่าว จะมีกิจกรรมหลักๆ คือ ใช้จุลินทรีย์ที่มีประสิทธิภาพที่ขยายเชื้อไว้จำนวน ๑ ลิตร ผสมน้ำ ๑๐ ลิตร ราดรดพื้นคอก เพื่อกำจัดกลิ่น และช่วยย่อยสลายมูลไก่ และหยดผสมน้ำให้ไก่ดื่ม

รูป ๑-๑๕ อีเอ็มขยายผสมน้ำให้ไก่กิน

การปฎิบัติงานเกี่ยวกับการใช้จุลินทรีย์ ที่มีประสิทธิ์ภาพกับพืชที่ปลูก::กิจกรรมชีววิถี

  

Advertise with Anonymous Ads

   การปฏิบัติงานเกี่ยวกับการใช้จุลินทร์ที่มีประสิทธิภาพกับการเพาะปลูกพืช ของส่วนกสิกรรมธรรมชาติ ไร่นาป่าผสม บ้านแม่ทำ สีทา มีหลายลักษณะดังนี้

รูป ๑-๗ ถังน้ำหมักชีวภาพ สำหรับใช้ในการเกษตร 

รูป ๑-๘ ทำน้ำหมักกลอย สำหรับไล่หนอนและแมลง

 ๑. ใช้เป็นหัวเชื้อน้ำหมักชีวภาพจาเศษปลาทะเล น้ำหมักจากเศษอาหาร และสารสกัดไล่แมลงต่างๆ

รูป ๑-๙ ทำหัวเชื้อปุ๋ยหมักกอง

๒. ใช้เป็นหัวเชื้อปุ๋ยหมักกองจากเศษอาหาร เพื่อผลผลิตดินเพาะปลูกต้นไม้

รูป ๑-๑๐ ฉีดพ่นจุลินทรีย์ลงพื้นดิน ก่อนเตรียมการเพาะปลูก

๓. ใช้จุลินทรีย์ที่มีประสิทธิภาพที่ขยายเชื้อ และจุลินทรีย์น้ำหมักเศษอาหาร อย่างละ 1 ลิตร ผสมน้ำ 15 ลิตรฉีดพ่นลงพื้นดินก่อนการเตรียมการเพาะปลูกพืช

๔. ใช้จุลินทรีย์น้ำหมักปลา หรือ จุลินทรีย์น้ำหมักเศษอาหาร หรือสารสกัดไล่แมลง ผสมน้ำ ฉีดพ่นทางใบ สำหรับพืชหมุนเวียน (ข้าวโพด, ฟักทอง, ข้าวไรซ์เบอรี่) เพื่อบำรุงต้น และกระตุ้นการออกดอก ทุกๆ 15 วันตลอดช่วงอายุการเพาะปลูก

รูป ๑-๑๑ น้ำหมักจุลินทรีย์ชีวภาพฉีดพ่นกอไผ่

รูป ๑-๑๒ น้ำหมักจุลินทรีย์ชีวภาพ ฉีดพ่นใบและลำต้นปาล์ม

๕. ใช้จุลินทรีย์น้ำหมักปลาผสมน้ำฉีดพ่นลำต้น กอไผ่ และต้นปาล์ม เพื่อช่วยเพิ่มน้ำหนักทลายปาล์ม บำรุงลำต้น